مبحث پنجم

شركت مختلط سهامي

ماده 162- شركت مختلط سهامي شركتي است كه در تحت اسم مخصوصي بين يك عدده شركاء سهامي و يك يا چند نفر شريك ضامن تشكيل مي شود.

شركاء سهامي كساني هستند كه سرمايه آنها بصورت سهام يا قطعات سهام متساوي القيمه درآمده و مسئوليت آنها تا ميزان همان سرمايه است كه در شركت دارند.

شريك ضامن كسي است كه سرمايه او بصورت سهام در نيامده و مسئول كليه قروضي است كه ممكن است علاوه بر دارائي شركت پيدا شود درصورت تعدد شريك ضامن مسئوليت آنها در مقابل طلبكاران و روابط آنها با يكديگر تابع مقررات شركت تضامني خواهد بود.

ماده 163- در اسم شركت بايد عبارت (شركت مختلط) و لااقل اسم يكي از شركاء ضامن قيد شود.
ماده 164- مديريت شركت مختلط سهامي مخصوص به شريك يا شركاء ضامن است.

ماده 165- در هر يك از شركتهاي مختلط سهامي هيئت لااقل مركب از سه نفر از شركاء برقرار مي شود و اين هيئت را مجمع عمومي شركاء بلافاصله بعد از تشكيل قطعي شركت و قبل از هر اقدامي در امور شركت معين مي كند، انتخاب هيئت بر حسب شرائط مقرر در اساسنامه شركت تجديد ميشود و در هر صورت اولين هيئت نظار براي يكسال انتخاب خواهد شد.

ماده 166- اولين هيئت نظار بايد بعد از انتخاب شدن بلافاصله تحقيق و اطمينان حاصل كند كه تمام مقررات مواد 28، 29، 38، 41، 50 اين قانون رعايت شده است.

ماده 167- اعضاء هيئت نظار از جهت اعمال اداري و نتايج حاصله از آن هيچ مسئوليتي ندارند ليكن هر يك از آنها در انجام مأموريت خود برطبق قوانين معموله مملكتي مسئول اعمال و تقصيرات خود مي باشند.

ماده 168- اعضاء هيئت نظار دفاتر و صندوق و كليه اسناد شركت را تحت تدقيق درآورده همه ساله راپرتي به مجمع عمومي مي دهند و هرگاه در تنظيم صورت دارائي بي ترتيبي و خطائي مشاهده نماينده در راپرت مذكور ذكر نموده و اگر مخالفتي با پيشنهاد مدير شركت در تقسيم منافع داشته باشند دلائل خود را بيان مي كنند.

ماده 169- هيئت نظار مي تواند شركاء را براي انعقاد مجمع عمومي دعوت نمايد و با موافقت رأي مجمع مزبور برطبق فقره (ب) ماده 181 شركت را منحل كند.

ماده 170- تا پانزده روز قبل از انعقاد مجمع عمومي هر صاحب سهمي مي تواند (خود يا نماينده او) در مركز اصلي شركت حاضر شده از صورت بيلان و صورت دارائي و راپورت هيئت نظار اطلاع حاصل كند.

ماده 171- ورشكستگي هيچ يك از شركاء ضامن موجب انحلال شركت نخواهد شد مگر در مورد ماده 138.

ماده 172- حكم مواد 124 و 134 در مورد شركت مختلط سهامي و شركاء ضامن آن جاري است.
ماده 173- هرگاه شركت مختلط سهامي ورشكست شود شركاء سهامي تمام قيمت سهام خود را نپرداخته باشند مدير تصفيه آنچه را كه بر عهده آنها باقي است وصول مي كند.

ماده 174- اگر شركت به طريقي غير از ورشكستگي منحل شد هر يك از طلبكاران شركت مي تواند به هر يك از شركاء سهامي كه از بابت قيمت سهام خود مديون شركت است رجوع كرده در حدود بدهي آن شريك طلب خود را مطالبه نمايند مادام كه شركت منحل نشده طلبكاران براي وصول طلب خود حق رجوع به هيچ يك از شركاء سهامي ندارند.

ماده 175- اگر شركت مختلط ورشكست شد تا قروض شركت از دارائي آن تأديه نشده طلبكاران شخصي شركاء ضامن حقي به دارائي شركت ندارد.

ماده 176- مفاد مواد 28، 29، 38، 39، 41، 50 شامل شركت مختلط سهامي است.

ماده 177- هر شركت مختلط سهامي كه برخلاف مواد 28، 29، 39، 50 تشكيل شود باطل است ليكن شركاء نمي توانند در مقابل اشخاص خارج به اين بطلان استناد نمايند.

ماده 178- هرگاه شركت بر حسب ماده قبل محكوم به بطلان شود مطابق ماده 101 رفتار خواهد شد.

ماده 179- مفاد مواد 84، 85، 86، 87 اين قانون در شركتهاي مختلط نيز بايد رعايت شود.

ماده 180- مفاد مواد 89، 90، 91، و 92 اين قانون در مورد شركت مختلط نيز لازم الرعايه است.

ماده 181- شركت مختلط در موارد ذيل منحل مي شود:

الف- در مورد فقرات 1، 2، 3 ماده 93.

ب- بر حسب تصميم مجمع عمومي درصورتي كه در اساسنامه اين حق براي مجمع مذكور تصريح شده باشد.

ج- بر حسب تصميم مجمع عمومي و رضايت شركاء ضامن.

د- درصورت فوت يا محجوريت يكي از شركاء ضامن مشروط بر اين كه انحلال شركت در اين مورد در اساسنامه تصريح شده باشد.

در مورد فقرات (ب) و (ج) حكم ماده 72 جاري است.

ماده 182- هرگاه در اساسنامه براي مجمع عمومي حق تصميم به انحلال معين نشده و بين مجمع عمومي و شركاء ضامن راجع به انحلال موافقت حاصل نشود و محكمه دلائل طرفداران انحلال را موجه ببيند حكم به انحلال خواهد داد. همين حكم در موردي نيز جاري است كه يكي از شركاء ضامن به دلائلي انحلال شركت را از محكمه تقاضا نموده و محكمه آن دلائل را موجه به بيند.

مبحث ششم

شركت نسبي

ماده 183- شركت نسبي شركتي است كه براي امور تجارتي در تحت اسم مخصوص بين دو يا چند نفر تشكيل و مسئوليت هر يك از شركاء به نسبت سرمايه اي است كه در شركت گذاشته.

ماده 184- در اسم شركت نسبي عبارت (شركت نسبي) و لااقل اسم يك نفر از شركاء بايد ذكر شود درصورتي كه اسم شركت مشتمل بر اسامي تمام شركاء نباشد بعد از اسم شريك يا شركائي كه ذكر شده عبارتي از قبل «شركاء» و «برادران»  ضروري است.

ماده 185- دستور ماده 118، 119، 120، 121، 122، 123 در مورد شركت نسبي براي تأديه تمام قروض شركت كافي نباشد هر يك از شركاء به نسبت سرمايه كه در شركت داشته مسئول تأديه قروض شركت است.

ماده 187- مادام كه شركت نسبي منحل نشده مطالبه قروض آن بايد از خود شركت بعمل آيد فقط پس از انحلال طلبكاران مي توانند با رعايت ماده فوق به فرد فرد شركاء مراجعه كنند.

ماده 188- هر كس به عنوان شريك ضامن در شركت نسبي موجودي داخل شود به نسبت سرمايه كه در شركت مي گذارد مسئول قروضي هم خواهد بود كه شركت قبل از ورود او داشته اعم از اينكه در اسم شركت تغييري داده شده باشد يا نشده باشد قرار شركاء برخلاف اين ترتيب نسبت به اشخاص ثالث اثر ندارد.

ماده 189- مفاد ماده 126 (جز مسئوليت شركاء كه به نسبت سرمايه آنها است) و مواد 127 و 136 در شركتهاي نسبي نيز جاري است.

مبحث هفتم

شركتهاي تعاوني توليد و مصرف

ماده 190- شركت تعاوني توليد شركتي است كه بين عده از ارباب حرف تشكيل مي شود و شركاء مشاغل خود را براي توليد و فروش اشياء يا اجناس بكار مي برند.

ماده 191- اگر در شركت توليد يك عدده از شركاء در خدمت دائمي شركت نبوده يا از اهل حرفه كه موضوع عمليات شركت است نباشند لااقل دو ثلث اعضاء اداره كننده شركت بايد از شركائي انتخاب شوند كه حرفه آنها موضوع عمليات شركت است.

ماده 192- شركت تعاوني مصرف شركتي است كه براي مقاصد ذيل تشكيل مي شود:

1. فروش اجناس لازمه براي مصارف زندگاني اعم از اينكه اجناس مزبوره را شركاء ايجاد كرده يا خريده باشند.

2. تقسيم نفع و ضرر بين شركاء به نسبت خريد هر يك از آنها.

ماده 193- شركت تعاوني اعم از توليد يا مصرف ممكن است مطابق اصول شركت سهامي يا برطبق مقررات مخصوصي كه با تراضي شركاء ترتيب داده شده باشد تشكيل بشود ولي در هر حال مفاد مواد 32 و 33 لازم الرعايه است.

ماده 194- درصورتي كه شركت تعاوني توليد يا مصرف مطابق اصول شركت سهامي تشكيل شود حداقل سهام يا قطعات سهام ده ريال خواهد بود و هيچ يك از شركاء نمي توانند در مجمع عمومي بيش از يك رأي داشته باشد.

 ادامه مطلب در بخش بیستم